محمدعلی وکیلی، مدیرمسئول روزنامه اصلاحطلبِ ابتکار و عضو هیئت رئیسه مجلس دهم، در گفتگویی به بیان نکاتی درباره ردصلاحیتها توسط هیأت اجرایی وزارت کشور، احتمال ائتلاف اصولگرایان با حسن روحانی و علی لاریجانی، ثبتنام حسن روحانی در انتخابات مجلس خبرگان و … پرداخته است. بخشی از اظهارات وی را در ادامه میخوانید.
* انتقاداتی که به عملکرد هیئتهای اجرایی وارد میشود از این جهت است که تصور عموم بر این بوده است که احراز عدم صلاحیت داوطلبان براساس قانون بهعهده شورای نگهبان است و هیئتهای اجرایی بهصورت شکلی داوری میکنند و کار محتوا با هیئتهای نظارت و شورای نگهبان است، اما من بهعکس این انتقادات بر این باورم که اتفاقاً این دوره فرآیند مربوط به انتخابات منطبق بر قانون بوده است.
* قانون اساسی شأن دخالت بر روند انتخابات را برای هیئتهای اجرایی قائل است و شورای نگهبان را از دخالت مستقیم منع کرده و وظیفه این شورا را دادخواهی عنوان کرده است و هیئتهای اجرایی باید وارد بررسی صلاحیت شوند و اگر کسی احساس ظلم از سوی هیئتهای اجرایی داشت، قانون مرجعی بهنام شورای نگهبان را برای رسیدگی به این شکایات تعریف کرده است اما آقایان از یک مقطعی از تاریخ جمهوری اسلامی به بعد ذیل عنوان نظارت استصوابی حق دخالت را برای شورای نگهبان قائل شدند،
* بنابراین اقدام هیئت اجرایی در فرآیند انتخابات این دوره مجلس کاملاً قانونی است مشروط بر اینکه دیگر فرآیند بررسی صلاحیتها مجدداً توسط شورای نگهبان تکرار نشود، یعنی شورای نگهبان نیاید صلاحیت همه داوطلبان را از ابتدا بررسی کند چرا که این مسئله از نظر من خلاف قانون است.
* این دوستان ما مدعی بودند که رفتن ما در قدرت باعث اصلاح نمیشود و صرفاً مشروعیتسازی برای طرف مقابل انجام میدهید، در حالی که ما معتقد بودیم نظام اصلاحپذیر است و اگر روزنهها باز بماند بهمرور زمان میتوانیم در یک فضای حسننیت به اصلاح بخشها و حتی ساختارهای مختلف نظام بپردازیم.
* من با این حرف مبارزه کردم و معتقدم که از بنیان غلط است ولی متأسفانه نظام بهاندازه کافی برای موجه جلوه دادن این نوع اظهارات رادیکال بهانه ایجاد کرده است. ما در مجلس دهم میتوانستیم بهتر عمل کنیم ولی راه بهروی ما بسته بود، بهطور مثال ما میتوانستیم جلوی مصوبه گرانی بنزین را در آن شرایط آتش و دود بگیریم ولی مانع ما شدند و این مسئله کمک کرد به طیف رادیکال که ادعاهای خود را به اثبات برساند.
* ما میتوانستیم با بخشهای حساس قدرت وارد تعامل شویم و بخشی از سوءتفاهمهای تاریخی را برطرف کنیم از جمله اینکه ممنوعالتصویری آقای خاتمی یا مسئله حصر را حلوفصل کنیم اما بیجهت زمان را از دست دادیم. ما یک کارهایی هم کردیم که در فضای اعتماد متقابل تأثیرگذار بود، از جمله این که مشکل دانشجویان ستارهدار را حل کردیم، این اقدامات بدون شک کمک به تفاهم و انسجام ملی بود.
* { با اشاره به احتمال ائتلاف میان نواصواگرایان و نو اصطلاحطلبان}: معتقدم اگر ائتلافی از جنس ائتلافهایی که اشاره کردم شکل بگیرد، بعید نیست که حتی بخشی از جریان اصولگرا نیز ذیل این ائتلاف گنجانده شود، همین الآن هم بهنظرم با توجه به اراده خالصسازی که جاری و ساری است بخشی از جریان اصولگرا ممکن است بهطرف بخشی از جریان میانه مثل حسن روحانی یا علی لاریجانی کشیده شود، همانطور که آقای لاریجانی در یک برههای از جریان اصولگرایی فاصله گرفت و فعلاً در منتهیالیه جریان اعتدالی تعریف شود، امروز این زمزمه مطرح است که آقای قالیباف نیز با جریان آقای لاریجانی ـ اگر شرایط اجماع موردنظر اصولگرایان محقق نشود ـ در امتداد جریان اعتدالی تعریف شود، یعنی نواصولگرایی با نواصلاحطلبی به یک ائتلافی برسند.
* بنابراین این تکثر غیرقابل اجماع صرفاً در اصلاحطلبان نیست و نشانههای این مسئله در اردوگاه اصولگرایان نیز دیده میشود، برای مثال این سؤال در رابطه با آقای باهنر که در انتخابات ثبتنام کرده است، مطرح است که ایشان قرار است در کدام یک از لیستها باشد، اگر جریان اصولگرا رقیب انسجامبخشی در تهران نداشته باشد ـ که ندارد ـ و به لیستهای درونگروهی روی بیاورد، سؤال این است که آقای باهنر در کدام یک از گروهها قرار میگیرد.
* نظر من این است که قرابت سیاسی آقای باهنر به آقای لاریجانی بیش از اصولگرایان است و از طرفی این زمزمه اطراف آقای لاریجانی شنیده میشود که ایشان احتمالاً با طیف نزدیک به آقای روحانی و بخشی از جریانات اصلاحطلب همچون کارگزاران ائتلافی تشکیل خواهد داد، بنابراین اوضاع بسیار پیچیده شده است و ریسک تصمیمگیری خیلی بالا رفته است.
* { با اشاره به ثبتنام حسن روحانی در انتخابات مجلس خبرگان}: آقای روحانی با ثبتنام در انتخابات خبرگان ریسک خیلی بزرگی کرد، البته ایشان جزو معدود چهرههای حسابگر میان سیاسیون است ولی بههرحال تصمیم پرریسکی را گرفت، چرا که بعید است در تهران لیستی مستقل از لیست جامعتین در انتخابات خبرگان داشته باشیم. اگر دیدید زمان مرحوم هاشمی لیست خبرگان با محوریت ایشان بسته شد و همزمان شد با شور انتخابات سال ۹۴ که در نهایت به پیروزی لیست امید و لیست خبرگان اصلاحطلبان انجامید، امروز دیگر شاهد چنین فضای انتخاباتی در کشور نیستیم.
* آقای روحانی خودش بهتنهایی ظرفیت تکانهسازی در فضای سیاسی کشور را ندارد و انتخابات خبرگان میتواند برای آقای روحانی حکم برد و باخت مهمی داشته باشد، تایید او یک دستاورد است ولی درباره رأیآوری ایشان اما و اگرهای زیادی وجود دارد، در نقطه مقابل دستاورد آقای روحانی در رد صلاحیت بیش از تأیید او خواهد بود.