کدام نهاد ها مالیات نمی دهند؟

به گزارش سایت خبری مدآرا: دولت حسن روحانی در دوره فعالیت خود بر خلاف رئیس جمهور سابق بودجه را هر ساله در زمان تعیین شده به مجلس تحویل داده است. بودجه ۹۸ هم با اندک تاخیری پنجم دیماه از سوی دولت تقدیم مجلس شد تا بهارستان نشینان حساب وکتاب مالی دولت در سال ۹۸ را بررسی کنند. در زمان تحویل بودجه حسن روحانی ضمن تایید و حمایت از لایحه پیشنهادی دولت آن را متناسب با دوران تحریم های آمریکا خواند. گزارش پیش رو تلاش می کند واقعیت های متناسب در بودجه با شرایط کنونی اقتصاد را بررسی کند.

بودجه ۹۸ چقدر با شرایط کنونی اقتصاد مطابقت دارد؟

بودجه ۹۸ کما فی السابق بر پاشنه درآمدهای نفتی می چرخد و شاه کلید در آمد های دولت همان میزان فروش نفت است. بررسی قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد طلای سیاه وضعیتی کاملا نا متعادل و غیر قابل پیش بینی داشت. در حال حاضر هم با نزدیک شدن به سال نو میلادی تحلیل های متفاوتی از قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ ارائه می شود.

تحریم های آمریکا علیه ایران باعث شده تا اقتصاد ایران با کاهش صادرات نفت و گاز روبه‌رو شود و در کنار این موضوع با توجه به مسائل سیاسی جهان و نیز افزایش عرضه نسبت به تقاضا در بازار نفت، کاهش جهانی قیمت نفت بیش از پیش بیشتر شده است. کنار هم قرار دادن این دو موضوع نشان می‌دهد درآمدهای حاصل از فروش نفت ایران کاهشی است و نمی‌توان به آن تکیه کرد. با این حال دولت درآمد حاصل از فروش نفت و گاز را در بودجه ۹۸ حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است در حالی که در سال ۹۷ حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. با توجه به شرایط تحریم و فشارهایی که در بازار جهانی به وجود آمده، این میزان افزایش درآمد پیش بینی شده از فروش نفت و گاز در ۳ حالت ممکن است تحقق پیدا کند: ۱٫ افزایش فروش نفت، ۲٫ افزایش قیمت نفت ۳٫ افزایش قیمت ارز، حال با قطع امید از افزایش درآمدهای نفتی، می‌توان به صادرات غیرنفتی تکیه کرد که البته با شرایط کنونی تکیه بر میزان صادرات غیر نفتی کمی غیرممکن به نظر می رسد.

معافان مالیاتی بودجه ۹۸ چه کسانی هستند؟

ورق زدن بودجه ۹۸ نشان می دهد که دولت بر آن است تا درآمدهای مالیاتی را رشد دهد. مالیات بر درآمد پیش بینی شده در بودجه ۹۸ نسبت به سال گذشته افزایش ۲۸ درصدی داشته است، شاید در نگاه اول این اتفاق را بتوان به فال نیک گرفت اما در شرایط رکود تورمی که سال ۹۸ خواهد داشت چگونه می توان درآمدهای مالیاتی را تا سقف ۲۸ درصد رشد داد.

به دلیل آن که کشور در سال آینده در شرایط خاصی است و دولت نمی‌تواند آن گونه که باید روی درآمد‌های نفتی حساب باز کند، مجبور است به نحوی هزینه‌های خود را از راه افزایش درآمد‌های مالیاتی پوشش دهد و به همین منظور باید معافیت‌ها و فرار‌های مالیاتی را به حداقل برساند و البته دولت تلاش کرده است تا در لایحه بودجه ۹۸، معافیت‌های مالیاتی سال‌های قبل را به حداقل برساند. به عنوان نمونه در لایحه بودجه ۹۸ آمده که دولت، معافیت‌های مالیاتی صادرکنندگانی که ارز خود را به کشور بازنگردانند، برخواهد داشت.

بر اساس اطلاعات موجود در بند “مالیات اشخاص حقوقی” در لایحه بودجه تقدیمی دولت به مجلس شورای اسلامی برای سال ۱۳۹۸ شرکت‌ها و موسسات وابسته به آستان قدس رضوی همچنان معاف از مالیات هستندشرکت‌ها و موسسات وابسته به آستان قدس رضوی با ۱۰۰ هزار تومان مالیات، کماکان معاف از مالیات هستند با این حال نهادها و بنیادهای انقلاب اسلامی نیز که در ماه‌های گذشته شایعاتی که پیرامون معاف بودن از پرداخت مالیات در مورد آنها وجود داشت تنها به پرداخت ۱۶ میلیارد و ۶۶۶ میلیون تومان مکلف شده‌اند.

در جدول شماره ۱ میزان بودجه مصوب شده در سال ۹۷ و لایحه بودجه سال ۹۸، برای نهاد‌های فوق که از پرداخت مالیات معاف هستند را مشاهده می‌کنید. همان گونه که در جدول مشاهده می‌شود، در مجموع بودجه این نهاد‌ها در قانون بودجه سال ۱۳۹۷، ۱۸۴۶۲.۵ میلیارد تومان و در لایحه بودجه سال ۹۸، ۲۱۰۹۳.۸ میلیارد تومان بوده است.

جدول شماره ۱

در شرایط فعلی کشور مشکلاتی که برای میزان درآمد دولت از محل فروش نفت پیش بینی می شود تکیه دولت بر درآمدهای مالیاتی امری بدیهی به شمار می رود. از این رو معافیت مالیاتی برخی نهادها کمی دور از انتظار است. بر اساس بودجه ۹۸ سهم نهادها، بنیادها و آستان قدس از ‎مالیات در ‎بودجه۹۸ صفر است.

جدول شماره ۲ درآمد، واگذاری دارایی های سرمایه ای و واگذاری دارایی مالی برجسب قسمت، بخش، بند، اجزا را در بودجه ۹۸ نشان می دهد.

جدول شماره ۲

منبع: اعتدال