نماینده مجلس: بازنده قرارداد آذربایجان و ارمنستان، ایران و روسیه هستند

به گزارش سایت خبری مدارا: دیدبان نوشت: با گذشت سال‌ها از مناقشه خونین میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، اخیرا توافقی مهم با میانجیگری آمریکا در کاخ سفید به امضا رسید که بر اساس آن، مسیر ترانزیتی جدیدی از استان سیونیک ارمنستان ایجاد خواهد شد که اتصال زمینی بین آذربایجان و نخجوان و از آنجا به ترکیه را برقرار می‌سازد. این مسیر که تحت عنوان «کریدور زنگزور» شناخته می‌شود و به عنوان «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی (TRIPP)» نامگذاری شده، به مدت ۹۹ سال تحت مدیریت یک کنسرسیوم آمریکایی قرار می‌گیرد و از خاک ارمنستان عبور می‌کند و قرار است قوانین ارمنستان بر آن حاکم باشد؛ یعنی تمام وسایل نقلیه عبوری از آن و همچنین پاسپورت‌های افرادی که از این مسیر می‌گذرند، توسط دولت ارمنستان بازرسی خواهد شد. 

 ایران از آغاز مذاکرات پیرامون این طرح، مخالفت خود را با آن اعلام کرده بود. اخیرا هم علی‌اکبر ولایتی، مشاور سیاسی  رهبر انقلاب اسلامی، این پروژه را «راهزنی ژئوپلیتیک» خوانده و هشدار داده که چنین مسیری ممکن است به «گورستانی برای ترامپی‌ها» تبدیل شود.

 اهمیت کریدور، کارکرد آن و انتقادها به عملکرد دستگاه  دیپلماسی  و اطلاع رسانی دولت درباره    “کریدور  ترامپ ”  موضوع گفت و گوی دیده بان ایران با احمدبخشایش اردستانی نماینده و عضو کمیسیون  امنیت ملی  مجلس  است .

ایران در موضوع زنگزور غفلت کرد و آمریکا به مرزهای ما نزدیک شد 

احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت‌وگو کردیم و او در تحلیل توافق اخیر میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان و پیامدهای آن برای ایران و منطقه، توضیح داد: ایران با ارمنستان و آذربایجان ارتباط دارد و از زمانی که آقای پزشکیان روی کار آمده، ارتباط بین ایران و آذربایجان بهتر شده است و در مجموع، ایجاد کریدور زنگزور باعث نمی‌شود که کشورمان منافع خود را از دست بدهد. مشکل اصلی این است که آذربایجان که اکثریت مردم آن شیعه هستند، با اسرائیل ارتباط دارد و این مقداری مشکل برای ما درست می‌کند.

نماینده اردستان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: نمی‌توان این نکته را نادیده گرفت که ایران در موضوع زنگزور غفلت کرد و می‌توانست پیش از آن که پای آمریکا به میان بیاید، تفاهمی سه‌جانبه بین ایران و آذربایجان و ارمنستان با امضا برساند تا همین کریدور زنگزور به نحوی که به نفع منافع ملی ما باشد، سر و سامان یابد. البته ایران علاقمند است که با هر دو کشور آذربایجان و ارمنستان ارتباط صمیمی داشته باشد و ما نمی‌توانیم با این همسایگان خود بدون ارتباط باشیم. ولی چون آمریکا وارد این قضیه شده و قرار است زمین کریدور به صورت ۹۹ساله به یک شرکت آمریکایی اجاره داده شود، ایران روی این مساله حساس شده است.

وی افزود: همان‌طور که در بیانیه وزارت خارجه کشورمان آمده است، ایران معمولا از این که دو کشور آذربایجان و ارمنستان مشکلات خود را حل و فصل کنند، استقبال می‌کند. اما به هر نمی‌توان فراموش کرد که قرار است یک کنسرسیوم متشکل از شرکت‌های آمریکایی و ارمنی، راه‌آهن، مسیر جاده‌ای و خطوط لوله انتقال گاز و برق و اینترنت در مسیر زنگزور احداث کنند و با با این کار، آمریکایی‌ها در منطقه قفقاز جنوبی نیز به مرز ایران نزدیک خواهند شد که این مساله برای جمهوری اسلامی ناخوشایند است.

احداث کریدور زنگزور منجر به خفگی ژئوپلیتیک ایران نخواهد شد 

بخشایش اردستانی با بیان این که احداث کریدور زنگزور منجر به خفگی ژئوپلیتیک ایران نخواهد شد، گفت: ایجاد کریدور زنگزور به این معنی نیست که ما از لحاظ ژئوپلیتیک در خفگی قرار بگیریم، زیرا ارتباط زمینی ایران با روسیه هم از طریق آذربایجان و هم از طریق ارمنستان همچنان برقرار است. بلکه آنچه از اهمیت بالایی برخوردار است، این است که روسیه خیلی اشتباه کرد؛ روس‌ها در جنگ دوم قره‌باغ به خاطر این که به زعم پوتین، دولت پاشینیان (دولت مستقر ارمنستان) یک دولت غربگرا است، به ارمنی‌ها کمک نکرد، بلکه به آذربایجان کمک کرد و آذربایجان توانست با کمک سلاح‌های اسرائیل و ترکیه، قره‌باغ را تصرف کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: وقتی آذربایجان قره‌باغ را تصرف کرد، طبیعی بود که فشار وارد کند تا کریدور زنگزور را به مرحله اجرا درآورد. اکنون هم این قرارداد با فشار بر ارمنستان اجرایی خواهد شد. در قرارداد فی‌مابین آذربایجان و ارمنستان آمده است که امنیت کریدور را آمریکایی‌ها تامین خواهند کرد، ولی این به مفهوم حضور نظامی آمریکا در قفقاز جنوبی نیست. البته حضور نظامیان آمریکایی در منطقه ما مساله جدیدی نیست و آمریکا همین حالا در قطر، کویت، عربستان، عراق و… پایگاه دارد. اما حضور آمریکا در قفقاز جنوبی با شعارهای ما متضاد است، زیرا ما گفته بودیم که باید آمریکا را از غرب آسیا بیرون کنیم، ولی حالا آمریکایی‌ها پای خود را فراتر هم گذاشته‌اند.

بازنده قرارداد آذربایجان و ارمنستان، ایران و روسیه و برنده آن، آمریکا و ترکیه هستند

بخشایش اردستانی با تاکید بر این که ضعف روسیه و ایران، منجر به وارد شدن پای آمریکا به مساله زنگزور شد، اظهار داشت: براساس صحبت‌هایی که مسئولان ما با مقامات آذربایجان و ارمنستان انجام داده‌اند، مشکل حادی در منطقه قفقاز جنوبی برای ایران پدید نخواهد آمد. اما نباید فراموش کرد که بازنده‌های این قرارداد، روسیه، ارمنستان و ایران و برنده‌های آن ترکیه، آمریکا و خود آذربایجان است که از طریق کریدور زنگزور به نخجوان و از آنجا به ترکیه متصل خواهد شد. البته ظاهر قصه به این صورت است، ولی ممکن است در طول زمان هرچه به جلوتر برویم، اتفاقاتی رخ دهد که این پیش‌بینی‌ها محقق نشود.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: آمریکا در واقع از ضعف و غفلت ایران و روسیه درعدم حل معضل بین آذربایجان و ارمنستان سوءاستفاده کرد. ارمنستان وقتی که روس‌ها در جنگ قره‌باغ به این کشور کمک نکردند، خیلی احساس تنهایی کرد و بنابراین به دامن آمریکا بازگشت. بنابراین اکنون هم آذربایجان و هم ارمنستان در دامن آمریکا قرار گرفته‌اند. حالا اگر احیانا قرار باشد ناتو برای تامین امنیت کریدور زنگزور در ارمنستان حضور پیدا کند، درست است که این منطقه در مرز ایران قرار گرفته، اما عملا به مرزهای روسیه هم نزدیک است و این در حالی است که عامل اصلی شروع جنگ اوکراین، نگرانی روسیه از نزدیک شدن ناتو به نزدیک مرزهای خود بود.

نماینده اردستان در مجلس شورای اسلامی همچنین گفت: هرکدام از کشورها فعلا اولویت‌هایی دارند و در حال حاضر اولویت روسیه، مساله اوکراین است و تمایل دارد قسمت شرقی این کشور را به طور کامل به تصرف خود درآورد. اولویت ایران هم در طول این مدت بحث هسته‌ای بوده که ما خیلی سرگرم این بحث شدیم.

این احساس در کشور وجود دارد که ایران یکی پس از دیگری حوزه‌های نفوذ خود را از دست می‌دهد

بخشایش اردستانی در پاسخ به این پرسش که آیا بعد از احداث کریدور زنگزور، اتصال ایران به روسیه از طریق ارمنستان برقرار می‌ماند یا خیر، گفت: ایران از طریق ارمنستان به صورت زمینی به روسیه و گرجستان متصل می‌شود. کریدور زنگزور هم قرار است زیر نظر حاکمیت ارمنستان باشد و از نظر آن‌ها، مشکلی برای عبور ایران از این گذرگاه وجود نخواهد داشت. همچنین آمریکایی‌ها قول داده‌اند که نیروی نظامی وارد این منطقه نکنند، اگرچه در قرارداد آمده است که تضمین امنیت این کریدور برعهده آمریکا خواهد بود و این مساله‌ای بین دو کشور آذربایجان و ارمنستان است، چون هنوز هم هرلحظه احتمال دارد که این دو کشور با یکدیگر وارد رویارویی نظامی شوند.

وی در پایان با اشاره به ابراز نگرانی برخی مقامات ایران از طرح احداث کریدور زنگزور، خاطرنشان کرد: در ایران عده‌ای از این مساله ناراحت هستند که کشورمان دچار خفگی ژئوپلیتیک خواهد شد و همچنین ما یکی پس از دیگری حوزه‌های نفوذ خود را از دست می‌دهیم؛ آن از وضعیت حزب‌الله که دولت لبنان مساله خلع سلاح را مطرح می‌کند، آن از وضعیت عراق که آمریکایی‌ها فشار می‌آورند که حشدالشعبی را منحل کنند و این هم از وضعیت ارمنستان. در واقع، این احساس در کشور وجود دارد که دست‌های ایران یکی بعد از دیگری قطع می‌شود، در صورتی که این‌طور نیست و نمی‌توان یک تفکر را به این راحتی از بین برد. مثل این است که اسرائیل بخواهد حماس را با ضرب و زور از بین ببرد، در حالی که تا وقتی مردم غزه زنده هستند، تفکر حماس هم در آن منطقه وجود خواهد داشت.