حمایت بیش از ۵۴۰ فعال مدنی و دانشگاهی از «مهاجران و پناهندگان افغانستانی»

به گزارش سایت خبری مدارا؛ بیش از ۵۴۰ تن از فعالان مدنی، روزنامه‌نگاران، هنرمندان، وکلا، دانشگاهیان، و پزشکان ایرانی با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام همبستگی با مهاجران و پناهندگان افغانستانی، «شکل‌گیری و هدایت جریان‌هایی را که برای حل مساله مهاجران بر طبل خشونت، نفرت‌پراکنی و تبعیض» می‌کوبند، «یک عقب‌گرد فاجعه‌بار برای جامعه ایران و نافی حقوق و ارزش‌های بنیادین انسانی و مدنی» خواندند.

در بیانیه منتشره آمده است: موج افغان هراسی از تابستان آغاز شد و در پاییز به ستیز کشید. خورشید بی رحم بود که ناگهان شبکه های اجتماعی بلعیده شد با فیلم ها و تصاویری از عده ای که با چوب و چماق به جان افغانستانی ها در برخی از مراکز اقامت شان در شهریار و قزوین افتاده اند. خواسته معترضان این بود که باید هرچه سریع تر افغانستانی ها از ایران بروند. سخنرانی ها و اظهارنظرهای رسمی هم بیشتر این آتش را شعله ور کرد و آن قدر ادامه دار شد که اکنون به فضاهای فرهنگی هم راه یافته است.

چندی پیش دختر نوجوان افغانستانی حین اجرای تئاتر مورد توهین تماشاگری ایرانی قرار گرفت. حال این روزهای افغانستانی که در چند دهه گذشته درگیر جنگ و نفاق بوده و این روزها هم کشته های بسیاری در زلزله داده اند، از قول شاعر افغانستانی این است: «بداغ نامرادی سوختم ای اشک توفانی/ به تنگ آمد دلم زین زندگی ای مرگ جولانی». اکنون در میانه جولان روند افغان ستیزی که در بین مردم بحران آفرین شده، بیش از ۵۴۰ فعال مدنی، روزنامه نگار، هنرمند، دانشگاهی، وکیل و پزشک در بیانیه ای با مهاجران و پناهندگان افغانستانی اعلام همبستگی کردند. لیلی رشیدی، لیلا حاتمی، پرویز پرستویی، رضا کیانیان، علی اصغر سعیدی، مهوش شیخ الاسلامی، بهمن احمدی امویی، محسن رنانی، مهندس منصوره شجاعی، مقصود فراستخواه، بدرالسادات مفیدی، ژیلا بنی یعقوب تعدادی از امضاکنندگان این بیانیه هستند.

در چند روز گذشته بسیاری از کارشناسان این شرایط شکل گرفته را حاصل هراس افراطی برآمده از برخی اکانت های ناشناس در شبکه های اجتماعی دانستند. بر این اساس در این بیانیه آمده: «متاسفانه شاهد شکل گیری جریانی علیه مهاجران افغانستانی هستیم که با فرافکنی و بزرگ نمایی و انتشار مطالب خلاف واقع و نیز گاهی با رفتارها و گفتارهای نژادپرستانه کوشش می کنند مهاجران را عامل مشکلات معیشتی و امنیتی جامعه معرفی کنند و تاثیری منفی بر افکار عمومی بگذارند. فقدان آمار دقیق از تعداد مهاجران در ایران دستاویزی برای ارائه اطلاعات دروغ و خبرهای ساختگی و جوسازی های غیرمنطقی شده است.

به طوری که برخی رسانه ها ایران را مهاجرپذیرترین کشور در سطح جهان و تعداد مهاجران را تا ۱۰میلیون هم برآورد کرده اند و هشدار می دهند که ایران در آستانه تسخیر توسط افغانستانی ها و تغییر تعادل جمعیتی است. در حالی که بر اساس سالنامه مهاجرتی ایران ۱۴۰۱، ایران بیست وسومین کشور مهاجرپذیر است. همچنین طبق آمار کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR)، ۸.۲میلیون افغانستانی در ۱۰۳ کشور جهان از جمله ایران و پاکستان مهاجرند که از این تعداد فقط ۱.۶۲میلیون نفر در دو سال گذشته از افغانستان خارج شده اند.» با اینکه این تصور قوی است که افغانستانی ها فضاهای شغلی جوانان ایرانی را گرفته اند، طبق قانون کار ایران، مهاجران افغانستانی فقط در مشاغلی حق اشتغال دارند که جایگزین ایرانی برای آن وجود نداشته باشد.

به همین دلیل، بیشتر افغانستانی ها در ایران مشغول به کارهای ساختمانی و خدماتی همچون چاه کنی، حفاری، آسفالت کاری، بتن ریزی، قبرکنی، امحای زباله، بازیافت مواد شیمیایی، کارگر کوره ریخته گری، کارگر مرغداری، کارگر کشاورزی، جمع آوری ضایعات، سلاخی دام و طیور و کارگر بافنده و جوشکار و کارگر تخلیه و نظافت و مخازن فاضلاب و.. . هستند. با اینکه افغانستانی های تحصیل کرده در چهل سال گذشته در حیطه مهندسی و پزشکی و علوم انسانی هم وارد شدند، اما بسیار انگشت شمارند. مشاهدات نشان می دهد که سیاست های مسوولان در دهه های گذشته استفاده از نیروهای تحصیلکرده نبوده است. در این بیانیه نیز به این مساله هم اشاره شده است: «باید توجه داشته باشیم که مهاجران در ایران تنها مصرف کننده نیستند؛ آنها در بخش هایی مانند کشاورزی ، ساختمان سازی و خدمات شهری، در سخت ترین شرایط کاری با دستمزدهای پایین، بدون حمایت های قانونی و بیمه و بازنشستگی، کار می کنند و همواره سهمی از بار فعالیت هایی را به دوش می کشند که در ایران برایش نیروی کار نیست.»

امضاکنندگان این بیانیه با توجه به شرایط امروز جامعه از مسوولان می خواهند: «با توجه به پیوستن ایران به کنوانسیون ۱۹۵۱ سازمان ملل، دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای عمل به تعهدات خود، رسیدگی به وضعیت پناهندگان و مهاجران را از طریق سیاستگذاری های کلان و با تدوین و تصویب قوانین به روز و کارآمد و با جلوگیری از انباشت آیین نامه ها، بخشنامه ها و مقررات در نهادهای مرتبط با امور مهاجران (که امکان برخورد سلیقه ای با مهاجران و پناهندگان را افزایش می دهد)، در صدر اولویت ها و سیاست های مهاجرتی خود قرار دهد تا تکلیف شمار فراوان مهاجران مشخص شود. قوانین و موانع حقوقی و کاستی های اجرایی سیستم فعلی، سبب پیچیده و مبهم شدن شرایط کنونی و آینده مهاجران شده است.

تحول در سیستم کنونی (شامل شفافیت و فراگیری در قانون و قاطعیت و کارآمدی در اجرا) سبب تعیین تکلیف مهاجران موجود و متقاضیان آینده و کاهش ابهامات و تنش های احتمالی می شود. این امر همچنین زمینه های رعایت حداکثری حقوق پناهندگان و مهاجران و امکان جذب و استفاده از ظرفیت های مهاجران متخصص و تحصیلکرده را فراهم می کند. برخلاف تصور عمومی و نگاه فرادستی بخشی از جامعه به مهاجران، افراد تحصیلکرده و متخصصان زیادی در میان آنها وجود دارند که ما نتوانسته ایم از ظرفیت شان استفاده کنیم.» یکی دیگر از انتظارات امضاکنندگان این است که مسوولان دولتی وظیفه شفاف سازی، روشنگری افکار عمومی، جلوگیری از انتشار اخبار کذب و مقابله با مهاجرستیزی و دوقطبی سازی جامعه را به صورت جدی به انجام رسانند. همین طور آنها از جامعه جهانی به ویژه سازمان ملل متحد و بازیگران موثر و بین المللی می خواهند: «اقدامات مسوولانه در راستای حافظ منافع جامعه میزبان و مهاجران و پناهندگان را انجام دهند.»

امضاکنندگان خطر واقعی را نه در پناه دادن به انسان های بی پناه که در نزول ارزش های انسانی و عدالت و برابری، نادیده انگاری حقوق انسانی و شهروندی ضعیف ترین قشرهای جامعه و کرخت شدن وجدان عمومی در برابر رنج میلیون ها انسان قربانی ظلم های تاریخی می دانند و از مردم و مسوولان می خواهند: «اجازه ندهیم عده ای با سوءاستفاده از معضلات کنونی کشور، تخم نفرت، خشونت، تبعیض و مهاجرهراسی بکارند و ما را به ورطه نژادپرستی و نفرت پراکنی بکشانند که حاصلی جز افزایش سطح تنش و خشونت در جامعه نخواهد داشت. به یاد داشته باشیم که ما مردمان ایران و افغانستان تا ۱۶۰ سال پیش، اعضای یک ملت و عضو یک سرزمین واحد بودیم و بی کفایتی حاکمان ما و دسیسه های استعمارگران، این سرزمین و ملت واحد را دوپاره کرد.

فراموش نکنیم که میزبانان اصلی این خاک پرگهر ما ایرانیانی هستیم که تاریخ هیچ گاه از ما رفتار نژادپرستانه به یاد نداشته و از افتخارات ما این است که از زمان باستان تاکنون، ایران همواره پناهگاه و پذیرای گروه های مختلف دینی و نژادی ستم دیده بوده است.» این بیانیه با این شعر شاعر بلندآوازه مان به پایان می رسد که «بنی آدم اعضای یکدیگرند / که در آفرینش ز یک گوهرند».

برای امضا از اینجا اقدام نمایید.