چرخ صنعت، چرخ زندگی: خوزستان و ضرورت بازاندیشی در عدالت انرژی

در دل خوزستان، جایی که خاک و آفتاب و آب روزگاری نویدبخش توسعه‌ای پایدار بودند، امروز پژواک خاموشی صنعت به‌گوش می‌رسد؛ خاموشی‌ای نه ناشی از رکود جهانی یا تحریم خارجی، بلکه برخاسته از فقدان سیاستی روشن در تأمین پایدار انرژی برای صنایعی که ستون فقرات اقتصاد کشور به‌شمار می‌روند. در مرکز این بحران، صنایع فولادی استان ایستاده‌اند: صنایع مادر، پیشران توسعه، و شریان‌های حیاتی اشتغال و زندگی هزاران خانواده.

خوزستان، با سهم چشم‌گیرش در تولید برق کشور، پارادوکس تلخی را تجربه می‌کند: هم تولیدکننده بزرگ برق است، هم قربانی کم‌برقی در صنعت. کاهش مستمر و شدید سهم شرکت‌های فولادی استان از برق مصرفی در حالی رخ می‌دهد که همین شرکت‌ها نقشی بنیادین در ایجاد ارزش‌افزوده ملی، رونق اشتغال محلی، و محرک‌بودن برای دیگر صنایع دارند. خاموشی‌های مکرر نه‌فقط بهره‌وری را کاهش داده، بلکه عملاً مزیت‌های نسبی تاریخی این استان را در عرصه صنعت از بین برده است. آنجا که روزگاری نزدیکی به آب‌های آزاد، دسترسی به مواد اولیه، بازارهای منطقه‌ای، و منابع انسانی متخصص برگ برنده صنعت فولاد خوزستان بود، امروز بی‌برقی و بی‌برنامگی در حال فروریختن بنای توانمندی‌های انباشته است.

نباید از یاد برد که فولاد صرفاً کالایی صنعتی نیست، بلکه ابزار ساخت تمدن، بستر توسعه زیرساخت، و حامل اعتماد اجتماعی به آینده است. صنایع فولادی، خاصه در خوزستان، نه‌فقط در صادرات و ارزآوری که در کمک به تولید ناخالص داخلی، در کارآفرینی پایدار، در پروژه‌های مسئولیت اجتماعی، و در خلق امید میان نسل‌های جوان نقش‌آفرین بوده‌اند. اگر این چرخه با بی‌تدبیری از کار بیفتد، نه‌تنها چرخ صنعت که چرخ زندگی هزاران خانواده از حرکت بازمی‌ایستد.

نباید فراموش کرد که چشم امید مدیران، مهندسان، کارگران و خانواده‌هایشان به راهبردهای دولت دوخته شده است. آن‌که در خط تولید، بی‌وقفه می‌کوشد تا رکوردهای گذشته را تکرار کند، نیازمند حمایتی فراتر از شعار است؛ حمایتی در سیاست‌گذاری منصفانه، در تخصیص به‌موقع و عادلانه منابع، و در شنیدن صدای صنعت پیش از آن‌که دیر شود. عدالت در انرژی، یعنی پاسخ به این پرسش ساده و سرنوشت‌ساز: چرا استانی که برق می‌سازد، باید به خاموشی صنعتی بسوزد؟

پاسخ ندادن به این پرسش، تنها زیان اقتصادی نیست؛ زیان انسانی، اجتماعی، و نهادی است. در شرایطی که ایران بیش از هر زمان به تولید پایدار، اشتغال مولد و سرمایه اجتماعی نیاز دارد، خاموش‌کردن موتور صنایع مادر در خوزستان، چیزی جز خاموشی افق توسعه ملی نیست. اکنون زمان آن است که تصمیم‌گیران، با درک ژرف‌تر از نقش صنعت در پویایی ملی و محلی، گامی مؤثر برای نجات ظرفیت‌های باقی‌مانده بردارند؛ تا چرخ صنعت بگردد و چرخ زندگی مردم نیز آرام نگیرد.