به گزارش سایت خبری مدارا؛ دیدبان نوشت: پس از آن که حجتالاسلام نبویان، نایبرئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در سخنانی جنجالی اعلام کرد که «دوربینهای تهران توسط اسرائیل رصد میشود» و نسبت به رخنههای امنیتی موجود در سازوکار هوشمندسازی شهری هشدار داد، نگرانیها نسبت به نفوذ دشمن از طریق دوربینهای موجود در سطح شهر وارد مرحله تازهای شد؛ اما ماجرا زمانی ابعاد جدیتری پیدا کرد که سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، در اظهاراتی رسمی صراحتاً از «ارسال تصاویر برخی دوربینهای ترافیکی به خارج از کشور توسط یک IP مشخص» سخن گفت. اظهارنظر رئیس سازمان پدافند غیرعامل که بهعنوان متولی اصلی صیانت از زیرساختهای حیاتی کشور شناخته میشود، نگرانیهای عمومی را تشدید کرد.
موضوع زمانی حساستر میشود که مجموعه اظهارات مقامات امنیتی و سیاسی در کنار حوادث و رخدادهای ماههای گذشته قرار میگیرد؛ از جمله ماجرای هک سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران که خود سرآغاز سلسلهای از ابهامات و پرسشهای فنی بود. این اتفاق در خرداد ۱۴۰۱ رخ داد و هرچند مدیریت شهری در آن زمان کوشید دامنه آسیب را محدود و پیامدها را کنترلشده نشان دهد، اما کارشناسان امنیت سایبری معتقد بودند که آن رخداد میتواند دروازهای برای نفوذهای عمیقتر ایجاد کرده باشد؛ نفوذهایی که در صورت عدم ترمیم سریع، امکان جاسوسی، دستکاری و انتقال دادههای تصویری را فراهم میکند.
بر همین اساس، هشدارهای اخیر سردار جلالی را نمیتوان صرفاً در قالب یک هشدار رسانهای ساده تحلیل کرد، بلکه این اظهارات در امتداد نگرانیهای پیشین و بهعنوان نشانهای از استمرار آسیبپذیریهای فنی تلقی میشود؛ آسیبپذیریهایی که اگر بهموقع شناسایی و رفع نشوند، میتوانند حریم امنیتی شهر و شهروندان را بهطور مستقیم تحت تأثیر قرار دهند. این ماجرا وقتی نگرانکنندهتر میشود که به یاد داشته باشیم اخیراً علیاصغر قائمی، عضو شورای شهر تهران از انتقال هاستینگهای سرویسهای بنیادین شهرداری به خارج از ساختار شهرداری خبر داد.
در این میان، آنچه به پیچیدگی فضا دامن زده، سکوت و یا واکنشهای حداقلی برخی نهادهای مسئول شهری است. با وجود آن که ادعای ارسال تصاویر دوربینهای ترافیکی به اسرائیل در سطح ملی مطرح شده است، انتظار میرفت شورای شهر، شهرداری و مجموعه مدیریت فناوری شهری با شفافیت بیشتری به این مسأله ورود کنند و حداقل در یک جلسه علنی، با مطالبه جزئیات فنی یا دعوت از متخصصان امنیت سایبری، مسیر پاسخگویی را روشن سازند. با این حال، واکنشها عمدتاً محدود به اعلام این که «موضوع در دست بررسی است» باقی مانده است. عبارتی کلی و تکراری که نه سطح نگرانیها را تقلیل میدهد و نه چارچوب روشنی برای رسیدگی به موضوع ارائه میکند. اقدام مناسب شورای شهر در این زمینه میتوانست از تزلزل بیشتر در اعتماد عمومی پیشگیری کند، با این وجود، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران بهصراحت گفته است که سردار جلالی را به شورا دعوت نمیکنند و اگر سوالی باشد، خصوصی از او میپرسند.
انتشار اظهار نظر رسمی سردار جلالی رئیس پدافند غیر عامل درباره دسترسی ها به هک دوربین های شهری موضوع گفت وگوی مهدی اقراریان، رئیس کمیته حقوق شهروندی و نظارت شورای شهر تهران با دیده بان ایران است.
ابهامات مربوط به حوزه آیتی و نقش بستگان شهردار تهران در این حوزه برطرف نشده است
مهدی اقراریان، رئیس کمیته حقوق شهروندی و نظارت شورای شهر تهران درباره سکوت شورای شهر و روشن نبودن ابعاد ارسال احتمالی تصاویر دوربینهای تهران به اسرائیل، گفت: «ما در دوره کنونی مدیریت شهری تهران با چالشهای مختلفی در شهرداری مواجه هستیم. یکی از این چالشها، مسأله هک شدن سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران بود که تبعات متعدد و ابعاد گوناگونی داشت. بخشی از این ابعاد، جنبههای امنیتی بود. اما پس از جنگ ۱۲روزه، سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در یک مصاحبه، نکاتی را درباره هک دوربینهای شهری و دوربینهای ترافیکی مطرح کردهاند. این موضوع اکنون در دستور کار کمیته نظارت شورای شهر تهران قرار گرفته است. بر همین اساس نامه و تذکری را خطاب به آقای زاکانی آماده کردهایم و در حال حاضر منتظر دریافت پاسخ این تذکر هستیم. اگر محرز و مشخص شود که سازمان فناوری اطلاعات و دوربینهای مدیریتی شهری مجدداً با چالش و نقص جدی مواجه شدهاند، ضرورت دارد در این مرحله شهردار تهران در شورای شهر حاضر شود و توضیحات خود را درباره چرایی این موضوع ارائه کند.»
او افزود: «به هر حال، شهردار تهران در ابتدای دوره برای یکی از بستگان خود حکمی صادر کرد و او را مسئول حوزه فناوری اطلاعات قرار داد، اما با فشار افکار عمومی این حکم لغو شد. اما سرانجام پیگیریهای مسائل حوزه فناوری، آیتی و هوشمندسازی در این دوره هیچگاه مشخص نشد و ابهامات تا امروز باقی مانده است. پیگیریهایی نیز که اعضای منتقد شهردار در شورای شهر داشتهاند، تاکنون به نتیجه نرسیده است. حتی در مواردی شاهد بودهایم که رئیس شورای شهر، تذکراتی را در حوزه آیتی مطرح کردهاند.»
ماجرای پروژههای رسانهای و حملههای فضای مجازی علیه منتقدان زاکانی
مهدی اقراریان رئیس کمیته حقوق شهروندی و نظارت شورای شهر تهران درباره پروژه تخریب منتقدان توسط تیم اطلاع رسانی زاکانی : «ما با واقعیتی به نام آقای زاکانی مواجه هستیم. ایشان یک واقعیت سیاسی در ایران است که حامیان قدرتمندی دارد. شما این حامیان را در صحن شورای شهر، در مجموعههای مختلف و حتی در رسانهها مشاهده کردهاید. امروز وظیفه مجموعهای از رسانهها، سفیدشویی اقدامات آقای زاکانی است و بهمحض ورود به فضای نقد عملکرد ایشان، شاهد شکلگیری پروژههای رسانهای از «ناکجاآباد» علیه منتقدان هستیم؛ به نحوی که تخریب منتقدان آقای زاکانی به مسألهای جاری و ساری در فضای مجازی تبدیل شده است. اگر برخورد مناسبی با کسانی که منتقدان را تخریب میکنند، صورت گرفته بود، امروز شاهد توهین علنی اکانتهایی با هویت مشخص به خانم نرجس سلیمانی نبودیم. از همین منظر، به نظر من کار منتقدان در این دوره بسیار سخت شده است.»
او افزود: «شورای ششم، با وجود این که با یک فهرست وارد عرصه انتخابات شد و این فهرست پیروز انتخابات بود، برخی از اعضایش با این دوگانگی مواجه شدند؛ «این که در مسائل مدیریت شهری به رأی خود و به آقای زاکانی نگاه کنند یا به رأیی که از مردم گرفتهاند.» به نظرم جای تقدیر دارد که در بسیاری از موارد، نگاههای سیاسی و رویکردهای جناحی باعث نشد که منتقدان از نقد شفاف و بیپرده و از توجه به رأی مردم غافل شوند. این شورای شهر بیشترین میزان تذکرات را به شهردار داشته است.»
شورای شهر ابزار بررسی فنی ابهامات در حوزه فناوری را ندارد
اقراریان در پاسخ به این سؤال که اگر شهرداری بازهم پاسخی کلیشهای در جواب نامه شما درباره دوربینها بدهد، چه اقدامی انجام میدهید، گفت: «به نظر من، پس از دریافت پاسخ شهرداری، باید درباره روش برخورد با موضوع تصمیمگیری شود. الان شاید کمی زود باشد و باید اجازه داد پاسخ کتبی تذکر خطاب به آقای زاکانی دریافت شود؛ در گام بعدی تصمیم شورای شهر حتماً اطلاعرسانی خواهد شد.»
او در پاسخ به این پرسش که احتمال دارد پای نهادهای امنیتی و قوه قضاییه را به این موضوع باز کنید یا خیر، تأکید کرد: «این مسأله ابعاد گوناگونی دارد. نخست باید از نظر فنی برای ما روشن شود که قصوری رخ داده است. واقعیت این است که اعضای شورای شهر تهران ابزار لازم برای بررسیهای فنی را در اختیار ندارند و این بررسیها باید توسط نهادهای تخصصی انجام شود. حتماً یکی از موضوعاتی که پیگیری خواهیم کرد، بررسی فنی است تا اگر شاهد ترک فعل یا تقصیری بودیم، بتوانیم آن را دنبال کنیم. بدیهی است تمام مراجعی که قانونگذار برای این موارد پیشبینی کرده، از طریق ریاست شورای شهر قابل پیگیری است تا شهروندان تهرانی نگران این نباشند در شهری تردد میکنند که دوربینهایش به روی بیگانگان باز است.»