چه کسی رییس جمهور عراق می شود؟

به گزارش سایت خبری مدارا؛ نامه نیوز نوشت: با اعلام نتایج نهایی انتخابات پارلمانی عراق، ترکیب کامل پارلمان ۳۲۹ نفره مشخص شد و آرایش سیاسی جدید این کشور اکنون تصویر واضحی پیدا کرده است. کمیسیون عالی و مستقل انتخابات، نتایج مرحله نهایی را شب گذشته منتشر کرد و بر اساس آن، ائتلاف‌ها و احزاب اصلی جایگاه سیاسی خود را تثبیت کردند.

طبق اعلام رسمی کمیسیون انتخابات، در پارلمان جدید، نیروهای سیاسی به این ترتیب کرسی کسب کرده‌اند:

ائتلاف الاعمار و التنمیه به رهبری محمد شیاع السودانی: ‌۴۶ کرسی

حزب التقدم به رهبری محمد الحلبوسی: ۳۶ کرسی

دوله القانون به رهبری نوری المالکی: ۲۹ کرسی

الصادقون به رهبری قیس الخزعلی: ۲۸ کرسی

حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی: ۲۷ کرسی

جمع‌بندی کرسی‌ها بر اساس ترکیب قومیتی–مذهبی نیز نشان می‌دهد:

شیعیان: ۱۸۷ کرسی

اهل سنت: ۷۷ کرسی

کردها: ۵۶ کرسی

کوتاهای اقلیت‌ها: ۹ کرسی

با این آرایش نیروها، هیچ گروهی به تنهایی امکان تشکیل دولت ندارد و ائتلاف‌سازی، همانند دوره‌های گذشته، نقش تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت. هم‌زمان با اعلام نتایج، «چارچوب هماهنگی» با حضور شخص السودانی اعلام کرد که این جریان را «فراکسیون بزرگ‌تر» معرفی می‌کند؛ اقدامی که در روند انتخاب نخست‌وزیر اهمیت حقوقی دارد.

روند انتخاب رئیس‌جمهور چگونه است؟

طبق قانون اساسی عراق، پس از تأیید نتایج انتخابات توسط دادگاه عالی، رئیس‌جمهور کشور باید ظرف ۱۵ روز پارلمان جدید را به اولین جلسه رسمی دعوت کند.

نحوه انتخاب رئیس‌جمهور به این صورت است:

رئیس پارلمان انتخاب می‌شود (معمولاً از میان اهل سنت).سپس پارلمان وارد فرآیند انتخاب رئیس‌جمهور می‌شود.رئیس‌جمهور باید دو سوم آرای پارلمان را کسب کند.اگر هیچ‌کدام از نامزدها به دو سوم نرسند، رقابت میان دو نامزد برتر ادامه می‌یابد.در دور دوم، نامزدی که بیشترین رأی را بیاورد رئیس‌جمهور عراق می‌شود.رئیس‌جمهور منتخب، نامزد «فراکسیون بزرگتر» را مأمور تشکیل کابینه می‌کند.

نامزدهای احتمالی ریاست‌جمهوری چه کسانی هستند؟

بر اساس عرف سیاسی عراق، این مقام به یک چهره کرد اختصاص دارد. دو حزب اصلی کرد — حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی— معمولاً بر سر این کرسی رقابت دارند.

سناریوهای اصلی:

 نامزد حزب دموکرات کردستان (پارتی) : این حزب با ۲۷ کرسی، دومین بلوک قدرتمند غیرشیعی پارلمان است و به صورت سنتی خواستار بازگرداندن کرسی ریاست‌جمهوری به اربیل است.

گزینه‌های احتمالی این حزب می‌توانند شامل چهره‌های قدیمی نزدیک به بارزانی باشند؛ در دوره‌های گذشته «فواد حسین» یکی از گزینه‌های اصلی پارتی بود.

 نامزد اتحادیه میهنی کردستان (یکیتی) : این حزب طی دو دهه گذشته تقریباً همیشه صاحب کرسی ریاست‌جمهوری بوده است.

عبداللطیف رشید، رئیس‌جمهور فعلی، گزینه طبیعی اتحادیه برای تمدید دوره خود است و شانس بالایی دارد.

اگر اتحادیه بخواهد گزینه دیگری معرفی کند، معمولاً از میان چهره‌های باتجربه این حزب خواهد بود.

 گزینه اجماعی : در صورتی که رقابت احزاب کرد قفل شود، احتمال دارد ائتلاف شیعیان پیشنهاد یک «گزینه میانه‌رو» را مطرح کند که هر دو حزب بتوانند با او کنار بیایند. در چند انتخابات گذشته نیز مذاکرات پیچیده میان کردها باعث شده تصمیم نهایی تا روزهای آخر به تعویق بیفتد.

چرا انتخاب رئیس‌جمهور تعیین‌کننده است؟

پس از انتخاب رئیس‌جمهور، نامزد «فراکسیون بزرگ‌تر» برای نخست‌وزیری معرفی می‌شود؛

این نامزد ۳۰ روز فرصت دارد کابینه را تشکیل دهد؛بدون توافق سه‌گانه شیعه،سنی،کرد، تشکیل دولت امکان‌پذیر نیست.

در شرایط فعلی، با توجه به وزن ۱۸۷ کرسی شیعیان و اعلام رسمی چارچوب هماهنگی مبنی بر تشکیل فراکسیون بزرگ‌تر، انتظار می‌رود نخست‌وزیر آینده از همین مجموعه انتخاب شود، اما روند انتخاب رئیس‌جمهور تعیین می‌کند که سرعت تشکیل دولت چقدر باشد و کدام جناح دست بالا را در مذاکره خواهد داشت.