به گزارش سایت خبری مدارا: دیدبان نوشت: این روزها درمان به رؤیایی برای بیماران تبدیل شده است و شرایط گرانی و کمبود دارو، هر روز وخیمتر میشود. بیماران و خانواده آنها بهجای درمان مجبورند هر روز در صف داروخانهها دنبال سرنوشت خود بگردند. در سالهای اخیر، کمبود و گرانی دارو به یکی از جدیترین بحرانهای اجتماعی و انسانی کشور بدل شده است. داروهایی که تا دیروز با چند هزار تومان در دسترس بودند، امروز قیمتشان چند برابر شده و علاوه بر این، داروهای بسیاری یا در بازار پیدا نمیشوند یا فقط در بازار آزاد با بهایی گزاف عرضه میشوند. از داروهای بیماران خاص گرفته تا داروهای عمومی و حیاتی، کمبود گسترده وجود دارد و این یعنی جان بسیاری از بیماران، گروگان سیاستها و بحرانهای اقتصادی شده است.
یکی از مهمترین دلایل این وضعیت، افزایش نرخ ارز و وابستگی صنعت داروسازی ایران به مواد اولیه خارجی است. بخش بزرگی از مواد مؤثره دارویی از خارج کشور وارد میشود و با نوسانات نرخ ارز، هزینه تولید بالا رفته است. هرچند دولت وعده داده بود با حذف ارز ترجیحی و پرداخت یارانه مستقیم، فشار بر بیماران کاهش یابد، اما در عمل، مردم چیزی جز گرانی و سردرگمی ندیدهاند. داروسازان نیز میگویند قیمتگذاریهای دستوری و عدم پرداخت بهموقع مطالبات بیمهها، زنجیره تأمین را به مرز بحران رسانده است.
در کنار این مسائل، نظام توزیع دارو نیز با مشکلات جدی مواجه است. نبود نظارت کافی بر شبکه توزیع و فروش، زمینه را برای شکلگیری بازار سیاه فراهم کرده است. در بسیاری از موارد، دارویی که در داروخانههای رسمی نایاب است، در بازار آزاد با چند برابر قیمت پیدا میشود. این یعنی دارو هست، اما بهراحتی به دست بیمار نمیرسد و سوداگران سلامت در بازار آزاد با داروهای بعضاً قاچاق، جان بیماران را به کالایی برای سود بیشتر تبدیل کردهاند.
گرانی و کمبود دارو فقط مسألهای اقتصادی نیست؛ مسألهای اخلاقی، انسانی و اجتماعی است؛ جامعهای که نتواند از بیمارانش مراقبت کند، به تدریج از درون فرسوده میشود.
مردم مناطق محروم بیش از سایر نقاط کشور با کمبود و گرانی دارو روبهرو هستند
در همین راستا سلام ستوده، نماینده مهاباد و عضو کمیسیون بهداشت مجلس درباره کمبود و گرانی دارو گفت: «کمبود دارو و گرانی آن، یک مشکل اساسی در سطح کشور است که متأسفانه چند سالی است گریبانگیر ما شده و به یک معضل جدی تبدیل شده است. واقعاً باید برای این مسأله یک راهکار اساسی پیدا شود.»
او با بیان این که در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بارها این موضوع مطرح شده است، افزود: «ما برخی از داروها را اصلاً در کشور نداریم و ناچاریم از خارج وارد کنیم. برخی دیگر از داروها را در کشور تولید میکنیم، اما نیاز به تأمین مواد اولیه دارد. وارد کردن مواد اولیه نیز با توجه به تحریمها، تهدیدها و مشکلات پیشآمده برای کشور دشوار شده است. همین مسأله به بالا رفتن قیمتها دامن زده است. متأسفانه مشکل دیگری نیز پیش آمده و آن تقلب در داروهاست؛ یعنی داروهای تقلبی وارد بازار شده و در برخی جاها به دست مردم میرسد که بعضاً اثرات منفی و جبرانناپذیری داشته است. این مسأله نیاز به نظارت دقیق دارد. ما باید یک راهکار اساسی برای اختصاص ارز ترجیحی به خرید و تأمین دارو داشته باشیم تا دارو به وفور در مراکز بهداشتی، درمانی و داروخانهها در دسترس مردم باشد. در حال حاضر نگرانی و شکایت مردم، ناشی از همین موضوع است؛ دارویی که نیاز دارند یا در دسترس نیست، یا اگر هست، قیمت آن بسیار بالاست. دولت باید راهکاری اساسی بیابد، نه این که وعدههایش در قالب شعار باقی بماند.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس خاطرنشان کرد: «ما در کمیسیون جلساتی برگزار میکنیم، وزیر بهداشت را دعوت میکنیم، مشکلات را مطرح میکنیم و در پایان فقط میگوییم «انشاءالله حل میشود.» اما مردم باید نتیجه آن را ببینند تا بتوان گفت «حل شد.» متأسفانه بیشتر نشستها و جلسات ما در قالب «انشاءالله، ماشاءالله» است و نباید به این صورت باشد. تصمیمات و صورتجلسات باید عملیاتی شود تا مردم نتیجه آن را مشاهده کنند. الان مشکل کمبود و گرانی دارو، مربوط به کل کشور است، بهویژه مناطق محروم که واقعاً داروی مورد نیازشان کم است و قیمتها بسیار بالاست. در این میان، متضرر اصلی مردم بهخصوص بیمارانی هستند که نیازمند دریافت خدمات درمانیاند.»
کمبود دارو اثرات سوء مخرب و جبرانناپذیری دارد
ستوده در پاسخ به این سؤال که کمبود دارو میتواند به افزایش مرگومیر منجر شود، تأکید کرد: «این وضعیت اثرات سوء مخرب و جبرانناپذیری دارد. اگر برای تأمین دارو و کاهش قیمتها فکری اساسی نشود، نتایج بسیار سخت و سنگینی خواهد داشت. بیماری که برای تهیه دارو هر بار با افزایش قیمت مواجه میشود، بهسختی میتواند آن را تهیه کند و ناچار است به ادارات، نهادها، خیرین و سرمایهگذاران یا حتی مردم مراجعه کند. نگرانی او فقط تأمین دارو نیست، بلکه تأمین هزینه دارو است. یعنی بیماریها دوچندان میشود.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس افزود: «دولت باید کمک کند تا بیمار فقط نگران درمان خود باشد، نه نگران یافتن دارو و پرداخت هزینههای آن. در حال حاضر دولت آقای پزشکیان بر سر کار است و ایشان اشراف کاملی به حوزه سلامت و بهداشت و درمان دارند، به همین دلیل، امیدوارم این موضوع را سریعتر بررسی و رسیدگی کنند تا مردم بیش از این نگران نباشند و متضرر نشوند.»
نظارت بر توزیع دارو فقط نمایشی است
ستوده در پاسخ به این پرسش که داروهای تقلبی چگونه به داروخانهها رسوخ پیدا میکند، گفت: «داروهای تقلبی در طول تاریخ وجود داشتهاند، اما مسأله اصلی ما نظارت است. نظارتی که اکنون وجود دارد، نمایشی است، در حالی که نظارت باید قاطع و مؤثر باشد. چندین سال است در سطح کشور ندیدهایم که مغازهای بهدلیل گرانفروشی تعطیل شود و بنری با این مضمون نصب گردد. اگر در داروخانهای که داروی تقلبی عرضه کرده است، تابلویی نصب شود با عنوان «به دلیل فروش داروی تقلبی تا اطلاع ثانوی تعطیل است». در چنین شرایطی، مردم احساس رضایت میکنند، چون متوجه میشوند نظارت واقعی صورت میگیرد. باید با کسی که داروی تقلبی وارد یا عرضه میکند، برخورد قاطع شود. نظارت نباید صرفاً نمایشی باشد و یک پولی از طرف بگیرند و بگویند ما نظارت کردیم. برخورد قاطع و مصمم میتواند زمینه را برای عرضه داروهای اساسی، با قیمت مناسب و با کیفیت بالا فراهم کند.»
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پاسخ به این سؤال که چرا در شرایط تحریم میتوان کالاهای لوکس و غیراساسی از جمله خودروهای گرانقیمت وارد کرد، اما دارو با مشکل روبهرو میشود، عنوان کرد: «در سایر بخشها تفاوتهایی وجود دارد. دولت ارز مشخصی را برای تأمین دارو اختصاص داده است. خوشبختانه در سالهای اخیر داروسازان و متخصصان کشور وارد عرصه تولید شدهاند و بسیاری از داروهای مورد نیاز کشور را تأمین میکنند. اما همانطور که عرض کردم، با توجه به وضعیت تحریمها، تأمین مواد اولیه سخت است.»
او در پایان گفت: «نمیتوان واردات دارو را با واردات خودرو مقایسه کرد؛ هویت و کارکرد آنها کاملاً متفاوت است. نگرانی شما این است که چرا کالاهای مرتبط با سلامتی وارد کشور نمیشود. نگرانی مردم سلامتی است نه واردات خودرو و کالاهای لوکس. این موضوع نیازمند بررسی کارشناسی است و این که ارز بیشتری برای حوزه دارو و سلامت اختصاص یابد تا بتوانیم هم داروی بیشتری وارد کنیم و هم دسترسی مردم به داروها آسانتر و با قیمت مناسبتر باشد.»