اصفهان رکورددار ثبت بیماران ام‌اس در ایران است

به گزارش سایت خبری مدارا؛ وحید شایگان نژاد روز پنجشنبه در نخستین کنفرانس تازه‌های علمی آلاینده‌های زیست‌محیطی و تأثیرات متقابل آن بر سلامت جامعه که در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: بر پایه آخرین آمار وزارت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بالاترین میزان ثبت (رجیستری) بیماران ام‌اس را در مقایسه با سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور دارد.

به نوشته مهر؛ وی ادامه داد: آمار ما در اصفهان نشان‌دهنده شیوع بیش از ۲۰۰ مورد در هر یکصد هزار نفر است که این رقم بسیار نزدیک به آمار مناطق پرخطر در اروپا و آمریکای شمالی است.

متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: این موضوع نگران‌کننده است زیرا هر شب با موارد جدیدی از بیماران جوان مواجه می‌شویم که این بیماری زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

شایگان‌نژاد افزود: پیک سنی بیماران ام‌اس در ایران بین ۳۰ تا ۴۵ سال است که حدود یک دهه جوان‌تر از میانگین جهانی ۵۰ تا ۶۰ سال است. این تفاوت می‌تواند به عوامل محیطی و سبک زندگی مرتبط باشد.

وی به انجام پروژه‌ای تحقیقاتی با همکاری وزارت بهداشت در استان اصفهان اشاره کرد و گفت: این پروژه با هدف بررسی علل شیوع بالای ام‌اس در اصفهان طراحی شده و تمام پارامترهای محیطی، ژنتیکی و سبک زندگی، از جمله آلودگی هوا، کیفیت آب، رژیم غذایی و آزمایش‌های خونی را مورد بررسی قرار می‌دهد.

این پزشک متخصص ابراز امیدواری کرد: نتایج این پروژه طی یک تا دو سال آینده منتشر شود و به روشن شدن دلایل شیوع بالای ام‌اس در این منطقه کمک کند.

شایگان نژاد با اشاره به نمودارهای آماری، اظهار کرد: با افزایش ناتوانی ناشی از ام‌اس، توانایی اشتغال بیماران به شدت کاهش می‌یابد.

وی افزود: بعنوان مثال در مرحله‌ای که بیمار تنها قادر به راه رفتن ۱۰۰ متر با دشواری است، شانس اشتغال او به حدود ۲۹ درصد کاهش می‌یابد و این موضوع مشکلات اجتماعی و اقتصادی متعددی را برای بیماران و خانواده‌های آن‌ها ایجاد می‌کند.

این متخصص تاکید کرد: لازم است مشاغل متناسب با توانایی‌های بیماران طراحی شود تا امید به زندگی و کیفیت زندگی آن‌ها بهبود یابد.

شایگان‌نژاد با تأکید بر اهمیت پیشگیری، به افراد توصیه کرد: از عوامل خطر محیطی مانند آلودگی هوا، سیگار و استرس دوری کنند و رژیم غذایی غنی از ویتامین D داشته باشند.

وی همچنین بر اهمیت تشخیص زودهنگام تأکید کرد و گفت: بسیاری از بیماران سال‌ها قبل از تشخیص، علائم غیراختصاصی مانند خستگی مزمن دارند. اگر در این مراحل مداخله کنیم، می‌توانیم پیشرفت بیماری را به تأخیر بیندازیم.

متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ابراز امیدواری کرد: با پیشرفت تحقیقات و توسعه درمان‌های جدید، از جمله واکسن‌های احتمالی برای کنترل ویروس‌های مرتبط با ام‌اس، بتوان گام‌های مؤثری در پیشگیری و درمان این بیماری برداشت.

شایگان‌نژاد با اشاره به ماهیت بیماری ام اس نیز توضیح داد: ام‌اس به دلیل التهاب در مغز و نخاع ایجاد و به تخریب تدریجی سلول‌های عصبی منجر می‌شود.

به گفته وی، این بیماری در ابتدا به‌صورت دوره‌ای رفت‌وبرگشتی بروز می‌کند و علائمی مانند اختلالات حرکتی، حسی، تاری دید، عدم تعادل و سایر ناتوانی‌ها را به همراه دارد.

این پزشک متخصص اضافه کرد: در صورت کنترل نشدن مناسب بیماری، پس از حدود ۲۵ سال ۶۰ تا ۶۵ درصد بیماران ممکن است به مرحله‌ای برسند که نیاز به استفاده از ویلچر پیدا کنند. این امر به ناتوانی شدید و کاهش کیفیت زندگی منجر می‌شود، به‌طوری‌که در برخی موارد وضعیت بیمار از نظر کیفیت زندگی حتی از مرگ بدتر توصیف می‌شود.

وی افزود: ام‌اس معمولاً در سنین ۲۰ تا ۴۰ سال که دوره مولد و فعال زندگی افراد است، بروز می‌یابد. این بیماری به‌ویژه در سنین جوانی که افراد در اوج فعالیت اجتماعی و اقتصادی هستند، تأثیرات مخربی بر زندگی فردی و خانوادگی بیماران می‌گذارد.

شایگان‌نژاد با اشاره به آمار جهانی، اظهار کرد: شیوع ام‌اس در مناطق شمالی اروپا، کانادا، اسکاندیناوی، انگلستان و بخش‌هایی از آمریکا بیشتر است. به عنوان مثال، در آلمان شیوع این بیماری به حدود ۳۰۰ مورد در هر یکصد هزار نفر رسیده است که بالاترین نرخ جهانی را نشان می‌دهد.

به گفته وی، ام اس در خاورمیانه نیز کشورهایی مانند اسرائیل شیوع بالایی دارند و در برخی مناطق خاص، مانند ایالت‌ها یا شهرهای خاص در کشورها، میزان شیوع ام‌اس به دلایل محیطی و ژنتیکی متفاوت است.

ذرات معلق هوا رابطه مستقیمی با افزایش بیماران ام اس در اصفهان دارد

این متخصص مغز و اعصاب تأکید کرد: ام‌اس نتیجه ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. حدود ۷۵ درصد از خطر ابتلاء به این بیماری به عوامل ژنتیکی مربوط می‌شود اما عوامل محیطی نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز و شدت بیماری دارند.

شایگان نژاد آلودگی محیطی را یکی از عوامل مهم برشمرد و گفت: آلودگی هوا، به‌ویژه در مناطقی که بیش از سه سال در معرض آلودگی شدید قرار دارند، خطر ابتلاء به ام‌اس و شدت بیماری را افزایش می‌دهد.

وی تصریح کرد: تحقیقات انجام‌شده در اصفهان نشان داده است که ذرات معلق در هوا به‌طور مستقیم با افزایش شیوع ام‌اس مرتبط هستند.

متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اضافه کرد: کمبود ویتامین D به دلیل کاهش مواجهه با نور خورشید یا رژیم غذایی نامناسب یکی از عوامل خطر مهم است.

وی پیشنهاد داد: غنی‌سازی مواد غذایی مانند شیر و آب با ویتامین D می‌تواند به پیشگیری کمک کند.

شایگان نژاد با بیان اینکه برخی ویروس‌ها در بیش از ۸۰ درصد بیماران ام‌اس شناسایی شدند و نقش مهمی در تحریک سیستم ایمنی و بروز بیماری دارند، به اهمیت نقش سبک زندگی در ابتلاء به ام اس اشاره کرد و گفت: مصرف سیگار، الکل، قهوه و حتی استرس‌های مزمن می‌توانند خطر ابتلاء به ام‌اس را افزایش دهند.

به گفته این متخصص، همچنین چاقی در سنین نوجوانی به‌ویژه در دختران، می‌تواند خطر را در افرادی با زمینه ژنتیکی افزایش دهد.

وی اضافه کرد: مشاغل شیفتی و مواجهه با مواد شیمیایی مانند حلال‌های صنعتی نیز از دیگر عوامل خطر ابتلاء به ام اس است.

در پایان این کنفرانس از دبیرخانه دائمی کنفرانس سلامت و محیط‌زیست در استان اصفهان با حضور استاندار، مدیرکل مدیریت بحران استانداری و شماری از اساتید دانشگاه علوم پزشکی و فعالان محیط‌زیست و سلامت رونمایی شد.