مقایسه سنگ (شن) و مالچ چوب در فضای سبز

فضای سبز شهری یا باغچه‌های خانگی همیشه نیاز به پوششی دارند که هم زیبا باشد و هم به سلامت گیاهان کمک کند. انتخاب بین سنگ (شن) و مالچ چوب یکی از رایج‌ترین دغدغه‌های طراحان فضای سبز است. هرکدام از این دو متریال ویژگی‌های مثبت و منفی خاص خود را دارند و نمی‌توان گفت کدام یک همیشه بهتر است. در ادامه به بررسی و مقایسه این دو گزینه می‌پردازیم تا شما بتوانید با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرید.

مقایسه سنگ (شن) و مالچ چوب در فضای سبز

۱.    زیبایی و جلوه ظاهری

وقتی صحبت از طراحی فضای سبز می‌شود، اولین چیزی که به چشم می‌آید ظاهر کار است. سنگ و مالچ چوب هرکدام جلوه‌ای متفاوت دارند.
•    مالچ چوب رنگی به فضا حس طبیعی، گرم و زنده می‌دهد. رنگ‌های متنوعی مثل قرمز، قهوه‌ای، مشکی و حتی رنگ‌های روشن در بازار موجود است. این تنوع رنگ باعث می‌شود که به‌راحتی بتوانید آن را با رنگ گل‌ها و گیاهان هماهنگ کنید.
•    مالچ چوب گل‌های آپارتمانی جلوه‌ای زیبا و هماهنگ با گلدان‌ها و گیاهان داخلی ایجاد می‌کند.
•    سنگ یا شن بیشتر ظاهری مدرن، مرتب و مینیمال دارد. معمولاً در باغ‌های سنگی یا محوطه‌های رسمی استفاده می‌شود. رنگ‌های سفید، طوسی و سیاه پرطرفدارترین انتخاب‌ها هستند.

۲.    تاثیر بر رشد گیاهان

قبل از انتخاب پوشش، باید بدانیم کدام یک برای گیاهان مفیدتر است.
•    مالچ چوب به‌مرور زمان تجزیه شده و مواد آلی به خاک می‌دهد. این فرایند باعث تقویت خاک و بهبود رشد گیاهان می‌شود. همچنین رطوبت خاک را بهتر حفظ می‌کند و از تبخیر سریع جلوگیری می‌کند.
•    سنگ و شن هیچ ماده غذایی به خاک اضافه نمی‌کنند. درواقع بیشتر نقش تزئینی و کنترلی دارند. آن‌ها می‌توانند دمای خاک را بالا ببرند، مخصوصاً در تابستان، که این موضوع ممکن است برای برخی گیاهان مضر باشد.

۳.    دوام و ماندگاری

گاهی افراد به دنبال پوششی هستند که نیاز به تعویض مداوم نداشته باشد.
•    سنگ‌ها از نظر ماندگاری بی‌رقیب‌اند. آن‌ها سال‌ها بدون تغییر باقی می‌مانند و نیازی به تجدید یا جایگزینی ندارند.
•    مالچ چوب با گذشت زمان تجزیه می‌شود و باید هر ۱ تا ۲ سال یک‌بار تجدید شود. البته این موضوع برای کسانی که می‌خواهند خاکشان همواره غنی شود یک مزیت به حساب می‌آید.

۴.    کنترل علف‌های هرز

یکی از اهداف اصلی استفاده از مالچ یا شن، کنترل رشد علف‌های هرز است.
•    مالچ چوب به‌خاطر پوشش یکنواخت و ضخامت مناسب، مانع رسیدن نور به بذر علف‌های هرز می‌شود و رشد آن‌ها را کاهش می‌دهد.
•    سنگ و شن نیز همین کار را انجام می‌دهند، اما چون درز و شکاف بین سنگ‌ها بیشتر است، احتمال رشد علف هرز کمی بالاتر است.

۵.    دما و شرایط آب‌وهوایی

آب‌وهوا یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده در انتخاب بین سنگ و مالچ است.
•    مالچ چوب به‌دلیل خاصیت طبیعی خود دمای خاک را متعادل نگه می‌دارد. در تابستان خنک‌تر و در زمستان گرم‌تر می‌ماند.
•    سنگ‌ها گرما را جذب کرده و به خاک منتقل می‌کنند. در مناطق گرمسیری این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز شود و باعث خشک شدن گیاهان گردد. البته در مناطق سردسیر، این ویژگی می‌تواند مزیت باشد.

۶.    هزینه و صرفه اقتصادی

بودجه هم یکی از عوامل مهم در انتخاب است.
•    سنگ و شن در ابتدا هزینه بیشتری دارند، اما چون ماندگاری‌شان بالاست، در بلندمدت به‌صرفه محسوب می‌شوند.
•    مالچ چوب ارزان‌تر است، ولی به‌دلیل نیاز به تجدید دوره‌ای، ممکن است در طولانی‌مدت هزینه بیشتری نسبت به سنگ داشته باشد.

۷.    تاثیر زیست‌محیطی

با توجه به اهمیت محیط زیست، بهتر است اثرات هرکدام را هم بررسی کنیم.
•    مالچ چوب کاملاً تجزیه‌پذیر است و به خاک برمی‌گردد. به همین دلیل یک انتخاب دوستدار طبیعت به شمار می‌آید.
•    سنگ‌ها هیچ اثر مثبتی بر خاک ندارند، اما از طرفی پسماند یا آلودگی هم ایجاد نمی‌کنند. بنابراین از نظر زیست‌محیطی بی‌خطر محسوب می‌شوند.

۸.    نگهداری و نظافت

حفظ تمیزی و زیبایی فضا بعد از نصب هم اهمیت دارد.
•    مالچ چوب ممکن است با باران یا باد جابه‌جا شود و نیاز به مرتب‌سازی داشته باشد. همچنین در طول زمان رنگ آن کمرنگ می‌شود.
•    سنگ‌ها در جای خود ثابت می‌مانند و ظاهرشان تغییر چندانی نمی‌کند. از این نظر، نگهداری ساده‌تری دارند.

جمع‌بندی؛ کدام بهتر است؟

در نهایت نمی‌توان گفت سنگ بهتر است یا مالچ چوب، بلکه انتخاب شما بستگی به هدف و شرایط محیط دارد:
•    اگر به دنبال ظاهر گرم، طبیعی و کمک به رشد گیاهان هستید، مالچ چوب انتخاب بهتری است.
•    اگر به دنبال دوام بالا، ظاهر مدرن و نگهداری ساده هستید، سنگ یا شن مناسب‌تر خواهد بود.

فضای سبز فقط مجموعه‌ای از گیاهان نیست، بلکه یک ترکیب هنری از عناصر مختلف است. انتخاب بین سنگ و مالچ چوب باید بر اساس نیاز گیاهان، شرایط آب‌وهوایی و سلیقه شخصی انجام شود. با در نظر گرفتن نکات بالا می‌توانید پوششی انتخاب کنید که هم زیبایی فضا را چند برابر کند و هم به سلامتی گیاهان شما کمک کند.