روایتی از بازداشت «ریحانه عرفانی» دانشجوی دانشگاه هنر/ ۱۵ روز در بند زنان زندان قرچک چگونه گذشت؟

به گزارش سایت خبری مدارا؛ امیرحسین مصلی، روزنامه‌نگار در گزارشی که در اختیار مدارا قرار داد نوشت: پس از مرگ «مهسا امینی» در بازداشت گشت ارشاد که با وجود اطلاعیه پزشکی قانونی در خصوص بیماری پیش زمینه‌ای او، هنوز ابهامات گسترده‌ای در این پرونده مشهود است؛ سلسله اعتراضاتی در نقاط گوناگون کشور شکل گرفت که به جنبش زن، زندگی، آزادی معروف شد؛ شعاری که کردی روی مزار «ژینا» این دختر اهل سقز نوشته شده بود.

می‌توان از دانشگاه و دانشجویان به عنوان قلب تپنده این جنبش نام برد که بعد از مدتی سکوت و انفعال در قبال مسائل روز، دوباره مانند وقایع کوی دانشگاه ۷۶ و همچنین انتخابات ۸۸ به جریان افتاده و در استیفای حقوق شهروندان جامعه ایفای نقش می‌کند.

با این همه فشار و هزینه‌ای که در این نزدیک به دو ماه به دانشجویان سراسر کشور با بازداشت و تعلیق از دانشگاه اعمال شده نیز بی‌سابقه است، بخصوص برای چهره‌های غیر شناخته شده جنبش دانشجویی که کمتر در رسانه‌ها به آنان پرداخته می‌شود.

به همین بهانه به روایت «ریحانه عرفانی» دانشجوی کارشناسی رشته فلسفه هنر دانشگاه هنر پرداخته‌ام که در نخستین روزهای این اعتراضات بازداشت و مدتی پیش با قید وثیقه آزاد شد؛ در این گزارش رفتار ماموران حین بازداشت این فعال دانشجویی که منجر به خون ریزی داخلی‌اش در زندان شده و همینطور شرایط نگهداری او در بند زنان زندان قرچک بررسی شده است.

ریحانه عرفانی کیست؟

ریحانه متولد ۱۳۷۳ است که به عنوان شاعر و نویسنده از کودکی تا به امروز در این حوزه اعم از مسابقاتی در مدارس و دانشگاه و دیگر محافل هنری فعال بوده است؛ به طور مثال در ۹ سالگی رتبه نخست جشنواره شعر دانش‌آموزی استان تهران را کسب کرد و اخیرا نیز در جشنواره شعر امید شاعر برگزیده استان شد؛ وی همچنین مدیر مسئول نشریه دانشجویی ادبی فرهنگى روناک بود که در جشنواره قلم رتبه دوم کشورى را کسب کرد و سال ۱۴۰۰ نیز مقاله‌ای از او چهارمین مقاله ادبى کشور شد. ریحانه عرفانی در حال حاضر دانشجوی دانشگاه هنر در مقطع کارشناسی ارشد رشته فلسفه هنر است و کتاب مجموعه غزل‌هایش نیز بزودی توسط نشر فصل پنجم منتشر خواهد شد.

ریحانه چه زمانی بازداشت شد؟

این دانشجوی دانشگاه هنر پس از حضور در تظاهرات روز ۲۸ شهریور در بلوار کشاورز و خیابان حجاب با چند دانشجوی دیگر، توسط پنج مأمور لباس شخصى دستگیر شد، حین دستگیرى مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفت، ابتدا به بازداشتگاه پلیس امنیت برده شد و پس از یک روز به زندان قرچک ورامین انتقال پیدا کرد. در ۱۵ روزی که در زندان به سر می‌برد دائم از درد رنج می‌برده و به علت خون در ادرار که احتمالا ناشی از ضربه به کلیه‌هایش بوده، بارها به بهدارى منتقل شده است تا جایی که بالاخره پس از سه روز او را به بیمارستانی در ورامین اعزام کرده‌اند، چراکه پزشک بهداری که رفتار خوبی با زندانیان داشته، احتمال خون ریزی داخلی و ضربه مغزى شدنش را به مسئولان زندان هشدار داده بود.

اتهام ریحانه چه بوده؟

پس از درمان در بیمارستان، ریحانه را مجدد به زندان قرچک برمی‌گردانند. وی در این مدت بارها مورد بازجویی قرار گرفته است، بی‌آنکه تفهیم اتهام شود؛ با آنکه این دانشجو در روند بازجویی‌ها حضور خود در اعتراضات را طبق قانون و مسالمت آمیز اعلام کرده اما بالاخره مددکار زندان به او گفته که اتهامش اقدام علیه امنیت ملی است. در این مدت دیداری با وکیل‌اش نداشته و تنها روزی به مدت دو دقیقه می‌توانسته با خانواده‌اش صحبت کند.

روز اول بازداشت اجازه رفتن به دستشویی را نداشته و نسبت به اظهار درد قلبش نیز بی‌اعتنایی شده. در بازداشگاه پلیس امنیت به ریحانه گفته شده خانواده‌ات پشت در هستند و اگر برگه‌ای را که به او داده‌ شده، امضا کند، می‌تواند با آنان ملاقات داشته باشد که بعد از آزادی متوجه شده چنین موضوعی صحت نداشته! در آن برگه مواردی مانند آسیب به اموال عمومی با پرتاب سنگ و آتش زدن سطل آشغال وجود داشته که ریحانه با رد آن نوشته هیچ یک از اعمال فوق را انجام نداده، با این حال به او گفته شده ظابطش این موارد را بجای ریحانه تایید کرده است.

سوله و بند زندان قرچک چه تفاوتی برای ریحانه داشته؟

ریحانه در روزهای نخست به همراه دیگر زندانیانی که تازه بازداشت شده بودند، توی سوله‌ای مانند باشگاه ورزشی بدون داشتن نور و هوای تازه به همراه دود غلیظ سیگار بدون تهویه به سر می‌برده، حدودا برای صد و بیست نفری که در آن سوله کنار یکدیگر بودند فقط ۳ سرویس دستشویی و حمام وجود داشته؛ یلدا معیری، عکاس خبری بازداشت شده که همراه ریحانه در آن سوله بوده، بخاطر توصیف این فضا در تماسی تلفنی، کارت تلفنش ضبط شده و دیگر اجازه تماس پیدا نکرده. این زندانیان را بعد از ۸ الی ۹ روز به بند زندان منتقل کرده‌اند که برایشان حکم هتل داشته به دلیل دیدن نور و استنشاق هوای تازه!

رفتار مسئولان زندان با ریحانه چگونه بوده؟

پس از انتقال به زندان برخورد خشونت آمیزى با ریحانه و دیگر زندانیان نشده، روزانه نیز از ارگان‌هاى مختلف برای بازدید و صحبت با زندانیان به زندان قرچک می‌رفتند که در عمل خروجى خاصى برای بهبود وضعیت آنان نداشته است. به طور مثال روزی که انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده در دولت به همراه تیمی به دیدار زندانیان می‌روند، پس از شنیدن حرف‌های ریحانه عرفانی تنها کمکى که کرده‌اند دادن یک خودکار به او بوده است توسط مشاور خانم خزعلى، چون‌که فهمیده‌اند شاعر است!

با این همه قاضی زندان به شرح حال زندانیان با همدلی گوش می‌داده که چطور موقع بازداشت ضرب و شتم شدند یا مورد تعرض ماموران قرار گرفته‌اند که عصبانیت وی را از این اقدامات به همراه داشته اما جز آنکه بگوید معلوم نیست این‌ها را از کجا استخدام کرده‌اند که با دخترام اینجوری رفتار می‌کنند، دستاورد دیگری نداشته است؛ مانند رفتار رئیس زندان که روی قوانین جدی بوده اما به گفته ریحانه برخورد تندی با زندانیان نداشته.

ریحانه چگونه آزاد شد؟

بالاخره بازپرس پرونده به ریحانه عرفانی خبر می‌دهد که به خانواده‌ات بگو وثیقه بگذارند و این دانشجوی زندانی پس از ۱۵ روز با وثیقه‌ای ۱ میلیاردی آزاد می‌شود؛ با این حال هنوز ابلاغیه‌ای برای ریحانه نیامده و از زمان برگزاری دادگاه نیز بی‌خبر است.

چرا این گزارش نوشته شد؟

این گزارش براساس گفته‌ها و مستندات ریحانه عرفانی از تجربه بازداشتش با تایید وکیل این دانشجو نوشته شده است، به امید آنکه گوش شنوایی برای شنیدن چنین وقایع تلخی میان مسئولان وجود داشته باشد برای تغییر رویه‌های قهری در برخورد با دانشجویان و دیگر اقشاری که صرفا اعتراض دارند به وضع موجود بی‌آنکه به دنبال اغتشاش باشند؛ اخیرا رئیس دستگاه قضا در دیدار با برخی از دانشجویان گفته است: «ضعف‌های مدیریت خود را بشناسیم و درددل و اعتراضات مردم را بشنویم چراکه اگر به نقص‌ها و کمبودهای خود توجه نکنیم، ممکن است همه دردها درمان نشود.» این گزارش مشت نمونه خروار از نقص‌ها و کمبودهای قوه قضاییه و دیگر نهادهای امنیتی در برخورد با معترضان خاصه جوانان، زنان و دانشجویان بود؛ حال برای رفع ضعف‌های مدیریتی قبل از آنکه به قول مسئولان به اصطلاح رسانه‌های بیگانه و دشمنان بخواهند سواستفاده کنند، این گوی و این میدان!