به گزارش سایت خبری مدارا؛ دیدبان نوشت: روز (سهشنبه ۲۷ آبان)، خبرگزاری دولتی عربستان سعودی (واس) گزارش داد که روز دوشنبه (۲۶ آبان)، علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت ایران، حامل پیامی کتبی از طرف مسعود پزشکیان، رئیسجمهور برای محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران عربستان، بوده و با او درباره مسائل مورد علاقه دو کشور گفتوگو کرده است. ارسال پیام رسمی از سوی پزشکیان به محمد بن سلمان، با توجه به سفر روز سهشنبه ولیعهد عربستان به آمریکا، این گمانهزنی را در رسانهها ایجاد کرد که جمهوری اسلامی از سعودیها خواسته است که برای ازسرگیری مذاکرات جدید با آمریکا، نقش میانجی را ایفا کنند.
اگرچه مقامات ایران، این موضوع را تکذیب کرده و تأکید داشتهاند که پیام رئیسجمهور به ولیعهد عربستان صرفاً مربوط به روابط دوجانبه میان دو کشور و برای تشکر از اقدامات بنسلمان در راستای تسهیل شرایط بازگشت حجاج ایرانی در زمان جنگ ۱۲روزه بوده است، اما مؤسسه آمریکایی شورای آتلانتیک معتقد است که «بنسلمان ممکن است در دیدار با ترامپ بگوید که آماده پذیرش میزان نمادینی از غنیسازی در ایران است، مشروط بر این که عربستان نیز بتواند در خاک خود غنیسازی انجام دهد.» این مؤسسه روز سهشنبه (۲۷ آبان) در تحلیلی نوشت که «بنسلمان باید برای کاهش فاصله میان ایران و آمریکا تلاش کند و در غیر این صورت، ممکن است هزینه جنگ آینده را خودش بپردازد. به همین دلیل، او ممکن است استدلال کند که مذاکرات باید در اسرع وقت ازسرگرفته شود و ریاض هم میتواند نقش میانجی را ایفا کند.»
در همین راستا روز گذشته (سهشنبه ۲۷ آبان) در زمانی که کنفرانس مشترک دونالد ترامپ و محمد بن سلمان در کاخ سفید برگزار شد، خبرنگاران آمریکایی از رئیسجمهور آمریکا و ولیعهد عربستان درباره احتمال شروع مذاکرات جدیدی میان ایران و ایالات متحده سؤال کردند و ترامپ در پاسخ به این پرسش گفت که «فکر میکنم ایرانیها بهشدت خواهان دستیابی به توافق هستند. من کاملاً مایل به آن هستم. ما با آنها در حال گفتوگو هستیم و یک روند را آغاز کردهایم. خوب خواهد بود که اگر توافقی با ایران حاصل شود.» بنسلمان هم در اینباره به خبرنگاران حاضر در کاخ سفید توضیح داد که «ما تمام تلاش خود را برای دستیابی به توافق بین آمریکا و ایران انجام خواهیم داد و معتقدیم که داشتن یک توافق خوب برای آینده ما نیز خوب است.»
ترامپ البته حدود دو هفته قبل (۱۲ آبان) نیز در یک مصاحبه مدعی درخواست ایران برای مذاکره با آمریکا شده بود. او در گفتوگو با برنامه ۶۰ دقیقه شبکه آمریکایی CBS، ایران را «کلید صلح در خاورمیانه» خواند و افزود که «ایرانیها خواهان توافق هستند، هرچند این را نمیگویند، احتمالاً نباید هم بگویند، چون هیچ مذاکرهکننده خوبی چنین حرفی را علناً اعلام نمیکنند.»
اما در میان اظهارات مقامات ایران و آمریکا درباره احتمال ازسرگیری مذاکرات، روز سهشنبه (۲۷ آبان) آمریکا و تروئیکای اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) پیشنویس قطعنامهای را به نشست هفته جاری شورای حکام ارائه کردند که خواهان دسترسی آژانس به سایتهای هستهای ایران میشود که در جریان جنگ ۱۲روزه مورد حمله آمریکا و اسرائیل قرار گرفت. براساس گزارش خبرگزاری انگلیسی رویترز، در این پیشنویس آمده است که «ایران باید بیدرنگ اطلاعات دقیق موجودی مواد هستهای و تأسیسات هستهای تحت پادمان در ایران را در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دهد و همه دسترسیهای لازم را برای راستیآزمایی این اطلاعات به آژانس بدهد.»
موضوع ارسال پیام از سوی رئیسجمهور به ولیعهد عربستان، احتمال ازسرگیری مجدد مذاکرات بین ایران و آمریکا، صحبتهای اخیر رئیسجمهور آمریک درباره ارسال پیامها میان دو کشور ب و ارائه پیشنویس قطعنامه جدید علیه دولت ایران در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دیده بان ایران با حجتالاسلام وحید احمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نماینده کنگاور، صحنه و هرسین در مجلس شورای اسلامی گفتوگو کرده است.
مشروح گفتوگوی وحید احمدی، نماینده مجلس دوازدهم با دیدهبان ایران را در ادامه میخوانید.
جمهوری اسلامی هیچ درخواستی نکرده است که عربستان، میانجی مذاکرات بین ایران و آمریکا باشد
حجتالاسلام وحید احمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره احتمال از سر گیری مذاکرات ایران و آمریکا و در پاسخ به این پرسش که آیا پیام ارسالشده توسط رئیسجمهور کشورمان به ولیعهد عربستان، ارتباطی با مذاکرات احتمالی ایران و آمریکا داشته است یا خیر، گفت: پیامی که آقای پزشکیان به آقای بنسلمان فرستاد، صرفاً مربوط به روابط دوجانبه میان ایران و عربستان بود و هیچ ارتباطی با بحث مذاکره با آمریکا نداشت و هیچ درخواستی از سوی جمهوری اسلامی برای این که عربستان، میانجی بین ایران و آمریکا باشد، صورت نگرفته است.
نماینده کنگاور، صحنه و هرسین در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: مسئولان ارشد ما در نظام جمهوری اسلامی، با توجه به پیشینه آمریکاییها و غربیها، هنوز به این جمعبندی نرسیدهاند که مذاکرات را ازسربگیرند. زمانی که روش و منش طرف مقابل در مذاکرات تغییر پیدا کند و ببینیم که طرف مقابل در مذاکرات جدی است و حاضر است که از موضع برابر گفتوگو کند، ممکن است با آنها وارد مذاکرات شویم، البته مذاکراتی که با هدف حل مسأله انجام شود، نه مذاکراتی که صرفاً برای مذاکره کردن باشد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا ولیعهد عربستان در سفر به آمریکا، درخواست ایالات متحده برای عادیسازی روابط با اسرائیل را خواهد پذیرفت یا خیر، اظهار داشت: اگر بهصورت ماهیتی به دولت عربستان سعودی نگاه کنیم، به نظر میرسد که بعید است عربستانیها مخالفتی جدی با پیشنهادهای آمریکا درباره مسائل مرتبط با فلسطین و رژیم صهیونیستی داشته باشند، اما افکار عمومی دنیای عرب، عمدتاً مخالف عادیسازی روابط با اسرائیل است و عربستانیها هم بهخاطر ترس از افکار عمومی خود، فعلاً امکان عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی را ندارند، ولی آنها در پشت پرده روابط غیرقابل انکاری با صهیونیستها دارند.
آمریکاییها در هفتههای اخیر، پیامهای زیادی را از طریق واسطهها فرستادهاند
احمدی درباره صحبتهای اخیر سخنگوی دولت که گفته است اخیراً پیامهایی با واسطه از سوی آمریکاییها دریافت شده، توضیح داد: در هفتههای اخیر، آمریکاییها پیامهای زیادی را از طریق واسطهها فرستادهاند و خواستار آن شدهاند که مذاکرات با ایران را دوباره شروع کنند. اما جمهوری اسلامی هنوز این پیامها را جدی نگرفته است و تأکید دارد تا زمانی که آمریکاییها بخواهند به شیوه فعلی مذاکره کنند، ما حاضر به گفتوگو با آنها نخواهیم شد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا مقامات ایران با پیششرطهای آمریکاییها برای شروع مذاکرات مخالفت دارند یا خیر، عنوان کرد: اکنون دیگر بحث پیششرط مطرح نیست. البته آمریکاییهایی قبلاً اینگونه صحبتهای غیرمنطقی را درباره گذاشتن پیششرط برای شروع مذاکرات مطرح میکردند، اما در حال حاضر دیگر در موضعی نیستند که بخواهند برای مذاکره با ایران پیششرط بگذارند. جمهوری اسلامی با توجه به پیشینهای که آمریکا در مذاکره با ایران داشته است، به این باور رسیده که در حال حاضر مذاکره با آمریکا فایدهای ندارد؛ همانطور که ما پیش از شروع جنگ ۱۲روزه، پنج دور با آمریکاییها مذاکره کردیم، ولی به هیچ نتیجهای نرسید و طرف مقابل ناجوانمردانه جنگ علیه ایران را آغاز کرد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: تا زمانی که این نوع نگاه در طرف آمریکایی و غربی وجود دارد و آنها نتوانند تغییرات جدی و اساسی در منش و روش خود ایجاد کنند و ایران نبیند که آمریکاییها در مذاکرات جدی هستند و حاضرند به تعهداتی که در توافق احتمالی برایشان ایجاد میشود، پایبند باشند، بهراحتی حاضر به انجام مذاکره با آمریکا نخواهد شد. هرچند که جمهوری اسلامی هیچگاه از انجام مذاکره ابایی نداشته است، اما با توجه به رفتاری که آمریکاییها بعد از انجام مذاکرات اخیر و همچنین مذاکرات برجام داشتهاند و تجربیاتی که جمهوری اسلامی از از نحوه رفتار آمریکاییها در طول ۴۷ سال گذشته کسب کرده، به این نتیجه رسیده است که فعلاً شرایط برای مذاکره فراهم نیست.
بسیاری از صحبتهای ترامپ در مجامع بینالمللی جدی گرفته نمیشود
احمدی در پاسخ به این پرسش که اگر ایران در حال حاضر شرایط را برای انجام مذاکره مساعد نمیبیند، پس چرا ترامپ اخیراً مطرح کرده است که ایرانیها خواهان مذاکره با آمریکا هستند، اظهار داشت: اساساً بسیاری از صحبتهای ترامپ در مجامع بینالمللی جدی گرفته نمیشود و خیلی از سیاستمداران، ارزشی برای اظهارات او قائل نیستند؛ زیرا رئیسجمهور آمریکا ثبات ندارد و گفتهها و رفتارهای او قابل اطمینان نیست. با این حال، او صحبتهایی را برای خودش مطرح میکند و یکی از روشهایی که در دیپلماسی پیش میبرد، این است که سعی میکند با طرح برخی مسائل، به اهداف خود برسد، ولی خودش میداند که بیان چنین صحبتهایی، هیچ ثمرهای برایش نخواهد داشت.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به سؤالی درباره مطرح شدن پیشنویس قطعنامه جدید پیشنهادی علیه ایران در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تغییر احتمالی در نوع رابطه ایران با آژانس در صورت تصویب شدن این پیشنویس، بیان کرد: اکنون تکلیف ایران با آژانس مشخص است و براساس قانون مصوب مجلس، ایران همکاریهایی خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطع کرده است و تا زمانی که خواستههای ایران براساس مقررات NPT (معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای)، تأمین نشود، همکاریها با آژانس را ازسر نخواهیم گرفت. خواسته ما از آژانس این است که هم امنیت مراکز هستهای و هم امنیت دانشمندان هستهای کشورمان تأمین شود.
وی در پایان تصریح کرد: اگر آژانس بخواهد دوباره به سمت روال گذشته برود و از وظیفه حرفهای خود فاصله بگیرد و با مسائل مرتبط با ایران با نگاه سیاسی برخورد کند، یقیناً جمهوری اسلامی هم تصمیمات مقتضی را اتخاذ خواهد کرد.