پیرمحمد ملازهی: طالبان مسئولیت حفظ امنیت شیعیان را برعهده بگیرد
پیرمحمد ملازهی، کارشناس و تحلیلگر مسائل افغانستان در یادداشتی که در اختیار سایت خبری مدارا قرار داد نوشت: پس از روی کارآمدن طالبان در افغانستان، این دومین حمله انتحاری به مساجد شیعیان در قندهار و قندوز است که تعداد زیادی کشته و زخمی برجای گذاشته و نگرانی ها را از ادامه شیعه کشی در افغانستان افزایش می دهد.
البته داعش مسئولیت حمله انتحاری به مساجد شیعیان را پذیرفته است. از نظر ایدئولوژیک داعش ضد شیعه است و گروه های رادیکال افراطی و جهادی، شیعیان را مسلمان نمی دانند، به همین دلیل دست به شیعه کشی می زنند واین عمل را دارای فضیلت می دانند. اقدامی که منجر به واکنش هایی در افکار عمومی شده، اما با وجود محکومیت های ظاهری مجامع بین المللی، هیچ تاثیر بازدارنده ای بر عملکرد داعش نداشته و ندارد.
جمعیت شیعه حدود ۳۰ درصد جمعیت مردم افغانستان را تشکیل می دهد و به لحاظ قومی اسماعیلی های پامیر و هزاره ها شیعه مذهب و فارسی زبان و نزدیک به ایرانند. اما بیشتر هزاره ها مورد هجوم قرار می گیرند، چرا که هزاره ها از جمله تاجیک و ازبک ها خواستار حضور در قدرت و شراکت با طالبان در حکومتند. در حالی که ساختار قدرت افغانستان اکنون یک ساختار انحصاری قومیت پشتون اهل سنت است و هزاره ها درساختار قدرت جایگاهی ندارند.
از طرفی گفته می شود یکی از خان های کوچی در افغانستان، مدعی سرزمین های شیعیان شده و این مناطق را سرزمین آبا و اجدادی خود می داند که شیعیان آنجا را تصرف کرده اند و حالا قصد بازپس گیری این مناطق کشاوری و حاصلخیز را دارد. بنابراین علاوه بر شکایت حقوقی، به صورت عملی اقدام به اخراج و بیرون کردن شیعیان از سرزمین خودشان کرده است. با این توضیح، بخشی از تضاد داعش با شیعیان به سرزمین و مناطق کشاورزی برمی گردد که کوچی ها ادعای آن را دارند.
نکته دیگر تضادی است که بین طالبان و داعش وجودارد. طالبان ادعایشان اسلامی کردن افغانستان است و خارج از افغانستان را در دایره مسئولیت خود نمی دانند؛ اما داعش خلافت گرا است و قصد دارد همه مناطق مسلمان نشین را به خلافت شرعی و خلافت خراسانی تبدیل کند. یعنی هر کشوری را به عمارتی تبدیل کند و عمارت ها را با یکدیگر ادغام کرده و در نهایت خلافت اسلامی را احیا کند. پس بر خلاف دیدگاه طالبان، داعش نگاه جهانی دارد و به دنبال احیای خلافت اسلامی است.
با این نگاه هیچ شیعه ای از شر داعش در امان نیست و طالبان به عنوان دولت مستقر در افغانستان مسئول حفظ جان و مال شیعیان مثل سایر شهروندان افغان است؛ اما باوجودی که تاکنون انگیزه ای برای حمایت جدی از شیعیان نداشته و ندارد، به دلیل واکنش افکار عمومی به کشتار در مساجد شیعیان، اعلام کرده است که حفظ امینت برگزاری نماز جماعت را برعهده می گیرد. البته نمی توان به این وعده خوشبین بود چرا که طالبان یک طالب یک دست و تحت امر حکومت مستقر نیست. بدنه طالب افراد روستایی با تعصبات دینی هستند که نوع آموزش آنها بر تضاد و دشمنی با شیعه است و آنها زمینه را برای اقدامات نیروهای داعش باز می کنند.
در این صورت برای بهبود اوضاع افغانستان، باید در ساختار قدرت طالبان، تغییراتی ایجاد شود تا همه گروهای قومی و مذهبی بتوانند در قدرت شریک شوند و در نیروی امنیتی حضور داشته باشند و از نظر نظامی آموزش ببینند و از حالت پراکندگی خارج شوند. از طرفی برای توده های مردم هم انگیزه ای برای کنترل امنیت ایجاد شود، چرا که طالب به تنهایی نمی تواند از پس این کار برآید و نیازمند حمایت مردمی و بین المللی است. پس برای جلوگیری از ادامه کشتار شیعیان و ایجاد امنیت در افغانستان، باید طالبان مسئولیت کامل ایجاد امنیت را بر عهده بگیرد و نیروهایش را آموزش بدهد، دوم اینکه از مجامع بین المللی درخواست کمک امنیتی و اقتصادی کند. در غیر این صورت شرایط زندگی برای مردم افغانستان و خصوصا شیعیان بیش از پیش تیره و تار خواهد شد.
اخبار مرتبط:
